To będzie dzień pełen emocji i wrażeń. Przejazdy świętującym 75. urodziny parowozem „Ryś” oraz drezyną ręczną, zwiedzanie stacji z przewodnikiem, Izby Tradycji, lokomotywy od spodu, a także gry, zabawy oraz atrakcja dnia - nauka jazdy lokomotywą Lxd2. To wszystko czeka na miłośników Górnośląskich Kolei Wąskotorowych, którzy w sobotę, 20 września odwiedzą stację Bytom Karb Wąskotorowy.
Wielkie świętowanie w Bytomiu
Sobotnia, 20 września impreza na stacji Bytom Karb Wąskotorowy odbędzie się z okazji zarówno 75. urodzin popularnego parowozu „Ryś” oraz 172. rocznicy działalności Górnośląskich Kolei Wąskotorowych. Impreza rozpocznie się od godziny 11:00, a organizatorzy wydarzenia przygotowali nie lada atrakcje, wśród których będą:
- bezpłatne przejazdy dla dzieci i młodzieży z terenu Bytomia, Tarnowskich Gór i Miasteczka Śląskiego za okazaniem ważnej legitymacji potwierdzającej miejsce nauki w wyżej wymienionych miastach;
- zwiedzanie stacji z przewodnikiem – przewodnicy Górnośląskich Kolei Wąskotorowych oprowadzą miłośników wąskotorówki po zabudowaniach stacji, pokażą na co dzień niedostępne zakamarki, opowiedzą ciekawostki i historie;
- zwiedzanie lokomotywy od spodu – dla chętnych organizatorzy przygotowali możliwość wejścia pod lokomotywę i zwiedzania miejsc, do których dostęp mają jedynie serwisanci. Podczas zwiedzania mechanicy opowiedzą o współpracy poszczególnych podzespołów lokomotywy, wyjaśnią, czy lokomotywa ma skrzynie biegów, ile cylindrów ma silnik oraz ile lokomotywa pali na 100 kilometrów;
- zwiedzanie Izby Tradycji – tradycyjnie zapraszamy do odwiedzin w minimuzeum, gdzie turyści zapoznają się z pamiątkami, dawnymi urządzeniami i przedmiotami z GKW i nie tylko. Podczas zwiedzania będzie można kupić również atrakcyjne pamiątki, jak: koszulki, kalendarze, kubki czy magnesy;
- przejazd drezyną ręczną – fani kolei wąskotorowej będą mogli spróbować swoich sił i przejechać się drezyną ręczną;
- dmuchane szaleństwo – dla dzieci to atrakcja, której nie mogło zabraknąć podczas kolejnego święta na stacji Bytom Karb Wąskotorowy.
Atrakcje towarzyszące imprezie
Podczas sobotniego wydarzenia na stacji pojawią się członkowie Stowarzyszenia „Stacja Chrzanów”, którzy przygotowali materiały o Pierwszej Fabryce Lokomotyw w Polsce oraz specjalnym materiał o solenizancie – parowozie „Rys”, który został wyprodukowane w Chrzanowskim zakładzie.
Jedną z największych atrakcji sobotniego popołudnia na stacji Bytom Karb Wąskotorowy będzie możliwość nauki jazdy lokomotywą Lxd2. Jeśli chcecie się poczuć jak prawdziwy maszynista GKW, nie może Was w tym dniu zabraknąć. Miłośnicy kolei będą mogli poprowadzić lokomotywę Lxd2 (o mocy 505 koni mechanicznych) po torach stacji Bytom Karb Wąskotorowy pod czujnym okiem maszynisty-instruktora.
Atrakcje w sobotę, 20 września przygotowali również strażacy z Ochotniczej Straży Pożarnej w Bytomiu – Górnika.
Wszystkie informacje dotyczące rozkładu jazdy, cen biletów i dokładne godziny poszczególnych wydarzeń w sobotę, 20 września dostępne są na stronie Górnośląskich Kolei Wąskotorowych
172 lata jednej z największych atrakcji turystycznych w Bytomiu i na Śląsku
Górnośląskie Koleje Wąskotorowe to najstarsza nieprzerwanie czynna kolej wąskotorowa na świecie, która rozpoczęła funkcjonowanie w 1853 roku. Przez 150 lat była krwiobiegiem górnośląskiego przemysłu, łącząc niemal wszystkie najważniejsze zakłady przemysłowe w regionie od kopalń węgla kamiennego oraz rud cynku i ołowiu po huty stali, metali nieżelaznych oraz zakłady dolomitowe. Linie kolei wąskotorowej liczące setki kilometrów rozciągały się od Raciborza na południu po Szopienice na wschodzie oraz Bibielę na północy. Apogeum świetności kolej wąskotorowa przeżywała w latach 50. XX wieku, gdy długość linii kolejowych osiągnęła rekordową wielkość wynoszącą aż 233 km, a przewozy zbliżyły się do 7 milionów ton rocznie.
Na przełomie XX i XXI wieku wraz z transformacją gospodarczą, której efektem była likwidacja wielu zakładów przemysłu ciężkiego, rola kolei wąskotorowej zaczęła maleć. W 2003 roku gdy powołano Stowarzyszenie Górnośląskich Kolei Wąskotorowych, którego celem było zachowanie w jak najlepszym stanie istniejących linii, budynków i taboru Górnośląskich Kolei Wąskotorowych oraz ochrona dziedzictwa przemysłowego. Jego wolontariusze i pracownicy wykonują prace obejmujące wszelkie aspekty działania firmy kolejowej – od utrzymania porządku na terenie stacji i wzdłuż torów poprzez remonty nawierzchni kolejowej, remonty taboru aż po prowadzenie wszelkiej niezbędnej dokumentacji.
Koleje wąskotorowe służą już tylko przewozowi turystów, a kolej utrzymują pasjonaci skupieni w Stowarzyszeniu Górnośląskich Kolei Wąskotorowych przy nieocenionym wsparciu samorządów, w tym Miasta Bytom.
Ryś świętuje urodziny
Liczący już ponad 70 lat „Ryś” trafił do Bytomia we wrześniu 2019 roku. To unikat. Niegdyś w górnośląskich zakładach przemysłowych pracowały setki parowozów. Do dziś przetrwało zaledwie kilka, z czego dwa - „Las” i właśnie „Ryś” stacjonują w wąskotorowej Parowozowni Bytom Karb. Do roku 1970 nasz "Ryś" pracował w Zakładach Cynkowych „Szopienice” w Katowicach, a następnie został ustawiony na terenie tego zakładu w charakterze pomnika. W roku 1996 został przewieziony został na stację kolei wąskotorowej w Rudach w pobliżu Rybnika.
W grudniu 2021 roku po trwającym blisko rok gruntownym remoncie kotła, parowóz znów wyruszył na tory. Pozyskana w 2019 roku przez Stowarzyszenie Górnośląskich Kolei Wąskotorowych lokomotywa parowa pochodzi z 1950 roku. Gmina zakupiła za 140 tys. zł udziały w prawie własności do tej lokomotywy, co umożliwiło przeprowadzenie jej remontu. Po remoncie w palenisku „Ryszarda” - bo tak pasjonaci zwą tę wiekową maszynę - ponownie zapłonął ogień, a z jego brzucha buchnęła para, rozległ się gwizd i świst, a maszyna ruszyła w swą pierwszą podróż po ponad 50 latach postoju.
Fenomen GKW
Górnośląskie Koleje Wąskotorowe obsługują trasę o łącznej długości 21 km, której przystanek początkowy znajduje się na peronie wąskotorowym dworca w Bytomiu. Pociągi na tej trasie zatrzymują się na dziesięciu stacjach, między innymi na zabytkowej stacji Bytom Karb Wąskotorowy, w Suchej Górze w pobliżu rezerwatu „Segiet”, przy Zabytkowej Kopalni Srebra oraz – w lecie – przy zalewie Nakło-Chechło, chętnie odwiedzanym przez mieszkańców regionu.
