Bytomscy radni jednogłośnie podjęli uchwałę w sprawie apelu do Prezesa Rady Ministrów i Ministra Finansów i Gospodarki dotyczącego zmian w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego na rok 2026.
Informacje przekazane przez Ministerstwo Finansów i Gospodarki
W dniu 14 października 2025 r. Minister Finansów i Gospodarki przekazał poszczególnym jednostkom samorządu terytorialnego informacje o wynikających z projektu ustawy budżetowej na 2026 rok należnych kwotach subwencji ogólnych, a także o wysokości należnych na 2026 rok dochodów z tytułu udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych oraz podatku dochodowym od osób prawnych.
Skutki planowanego budżetu dla Bytomia
Zgodnie z tymi wyliczeniami, do Bytomia miałoby trafić – zgodnie z planem pierwotnym – o 2,5 mln zł mniej niż w tym roku (czyli o 17,6 mln niż planowane dochody z budżetu państwa na dzień podjęcia petycji). Bytom jest jednym z czterech miast na prawach powiatu, które zgodnie z wyliczeniami rządu miałyby otrzymać mniej środków niż w tym roku. W takiej sytuacji skonstruowanie przyszłorocznego budżetu jest niezwykle trudne, a wręcz niemożliwe.
– Kwestionujemy sposób wyliczenia kwot subwencji dla jednostek samorządu terytorialnego. Wyliczenia Ministerstwa Finansów i Gospodarki nijak się mają do rzeczywistych kosztów ponoszonych przez samorząd. Kalkulacje oparte są o nieweryfikowane w żaden sposób dane m.in. przeliczeniową liczbę ludności – mówił Mariusz Wołosz, prezydent Bytomia. – Niedopuszczalna jest sytuacja, w której którykolwiek samorząd miałby otrzymać w przyszłym roku mniej pieniędzy niż w tym roku. A tak – zgodnie z wyliczeniami rządu – jest w przypadku Bytomia. Nie może być tak, że do Warszawy trafi 1,6 mld zł więcej kosztem takich miast, jak Bytom, Jastrzębie-Zdrój, Elbląg czy Włocławek. Dlatego tak ważne jest, abyśmy w sprawie pieniędzy dla Bytomia mówili jednym głosem – mówił Mariusz Wołosz, prezydent Bytomia.
Pełna treść apelu:
Apel do Pana Donalda Tuska, Prezesa Rady Ministrów i Pana Andrzeja Domańskiego, Ministra Finansów i Gospodarki
Pan Donald Tusk
Prezes Rady Ministrów
Pan Andrzej Domański
Minister Finansów i Gospodarki
Gmina Bytom, po zapoznaniu się z informacją przedstawioną przez Ministerstwo Finansów o dochodach jednostek samorządu terytorialnego na rok 2026, protestuje przeciwko sytuacji, w której prognozowany wzrost dochodów poszczególnych samorządów jest niższy od planowanej na przyszły rok inflacji oraz uważa za niedopuszczalną sytuację, w której którykolwiek samorząd otrzyma w roku 2026 środki mniejsze niż w roku 2025. Tym bardziej, że o poziomie wielu wydatków decydują władze centralne, np. w kwestii płacy minimalnej czy wynagrodzeń w oświacie.
Kolejny rok przerzucania na samorządy zadań bez adekwatnych środków finansowych doprowadza wiele jednostek do zagrożenia utratą płynności i konieczności występowania o odroczenia płatności. Uniemożliwia to często realizację inwestycji, wykorzystanie środków unijnych, zatrzymanie wykwalifikowanych pracowników oraz – w bliskiej przyszłości – realizację podstawowych zadań samorządów. Dysproporcje w finansowaniu miast na prawach powiatu względem innych jednostek samorządu będą skutkowały zahamowaniem rozwoju kraju oraz są sprzeczne z zasadami zrównoważonego rozwoju. Już dziś miasta na prawach powiatu, obarczone dodatkowymi i kosztownymi zadaniami, takimi jak utrzymanie dróg krajowych, stoją przed koniecznością podejmowania radykalnych działań, np. wyłączania obiektów z użytkowania.
Domagamy się od rządu i parlamentu korekty zaproponowanych zmian w ustawie o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, tak aby zapewniony został przynajmniej minimalny poziom finansowania umożliwiający realizację zadań samorządu, a tym samym realizację zapewnień ministrów rządu, stwierdzających, że żaden samorząd na wprowadzonych zmianach nie straci.
Apel o tej samej treści przyjęła także w ubiegłym roku Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia.